رابطة ترامتنی عنوان های متون نثر تاریخی از آغاز دورة اسلامی تا پایان دورة افشاریه

تأثیرگذاری و تأثیر­پذیری آثار تاریخی از یکدیگر شرایط ویژه­ای را برای مکالمة آن ها در بستر تاریخ فراهم کرده است و همواره در رابطه­ای ترامتنی با یکدیگر قرار گرفته­اند، تا جایی که حتی عنوان­های این آثار نیز از این تأثیر و تأثر بی­بهره نمانده است. عنوان­های متون تاریخی نقش مهم و تأثیرگذاری در آفرینش عناوین آثار تاریخی پس از خود دارند؛ از این رو می­توان گفت این عناوین نیز در طول حیات خود، همواره در یک رابطة ترامتنی ویژه قرار گرفته­اند. این تحقیق با بررسی عنوان­های آثار نثر تاریخی از آغاز دورة اسلامی تا پایان دورة افشاریه، بر اساس نظریة ترامتنیّت ژنت، سعی در اثبات رابطة ترامتنی عناوین آثار نثر تاریخی در طول حیاتشان دارد. در نظریة ترامتنیّت ژنت، «عنوان»، پیرامتنی است که در جایگاه آستانة ورود به متن قرار می­گیرد؛ یعنی در نقطه­ای که نه کاملاً مستقل از متن اثر است و نه کاملاً وابستة به آن و همین جایگاه آستانه­ای است که آن را از دیگر بخش­های یک اثر متمایز می­کند. مقالة حاضر در پایان به این نتیجه دست می­یابد که عنوان­های نثر تاریخی در محدودة مورد مطالعه، رابطة ترامتنی خود را در گونه­هایبینامتنی، سرمتنی و بیش­متنی برقرار کرده­اند. همچنین ارتباط بینامتنی عناوین کتاب­های نثر تاریخی با متون آن ها و تأثیرپذیری عنوان­ها از شیوة نگارش کتاب­های نثر تاریخی، از دیگر دستاوردهای این مقاله است.